تهران، شیخ بهایی جنوبی، ساختمانهای آ.اس.پ، همکف تجاری، پلاک ۷۵

آسیب های مفصل لگن و ران/ پریفورمیس

سندرم پریفورمیس چیست؟

سندرم پریفورمیس وضعیتی است که در آن گیرافتادگی عصب سیاتیک در مجاورت عضله پریفورمیس اتفاق می افتد.

علائم آن چیست؟ تشخیص چگونه است؟

با وجود اینکه عوامل متعددی در ایجاد سندرم پریفورمیس نقش دارند، تظاهرات بالینی تقریبا یکسان است. بیماران معمولا از درد ناحیه پایین کمر و باسن که گاه به پشت پا تیر می کشد شکایت دارند؛ علاوه بر این بی حسی و کرختی در ناحیه باسن و حالت گزگز در مسیر عصب دهی عصب سیاتیک و تورم پاها نیز در بعضی بیماران گزارش می شود.

مشکل در راه رفتن و فعالیت های روزمره مثل لنگیدن، درد حین نشستن، انجام حرکت اسکوات، ایستادن، درد با حرکات روده و حین رابطه جنسی (در خانم ها)، از دیگر علائم این سندرم می باشد؛ بنابراین بلند شدن از تخت یا نشستن طولانی مدت و حرکات مفصل ران می تواند برای فرد دردناک و دشوار باشد.

تشخیص سندرم پریفورمیس کار ساده ای نیست و به تظاهرات و شرح حال بالینی بیمار بستگی دارد. در معاینات فیزیکی، به منظور تحریک عضله پریفورمیس، درمانگر تکنیک های کششی ایی را اجرا کرده و با اعمال فشار دستی اطراف مسیر عصب سیاتیک، تلاش می کند تا علائم بیمار را ایجاد کند؛ به این ترتیب با اطمینان بیشتری می توان به این تشخیص رسید که منشا علائم، عضله پریفورمیس می باشد.

دستگاه های تشخیصی؟ اولتراسوند، سی تی اسکن، ام آر آی و تست های بررسی سلامت مسیر عصب برای رد کردن بیماری ها و آسیب های دیگر موثر عمل میکنند.

sportsBackPain-1173137427-770x533-1-650x428

چرا و چگونه ایجاد می شود؟

گیرافتادگی عصب سیاتیک در جلوی عضله پریفورمیس یا پشت یکی دیگر از عضلات چرخاننده خارجی ران (gemeli-obturator internus) اتفاق می افتد. عضله پریفورمیس ممکن است به دلیل پاسچر نادرست به طور مزمن و تدریجی یا به صورت حاد در اثر یک چرخش داخلی شدید و ناگهانی مفصل ران ایجاد شود.

سندرم پریفورمیس را می توان به دو دسته کلی اولیه یا ثانویه تقسیم نمود:

▪ سندرم پریفورمیس اولیه علت آناتومیک (ساختاری) داشته و کمتر از ۱۵% موارد سندرم پریفورمیس، علت اولیه ای مثل دو بخشی شدن و وجود شکاف در عضله پریفورمیس، دو بخشی شدن عصب سیاتیک یا مسیر غیر طبیعی عصب سیاتیک را دارند.

▪ سندرم پریفورمیس ثانویه در نتیجه ی یک علت ناگهانی مثل وارد شدن تروما (ضربه) یا ایسکمی موضعی (اختلال در رسیدن خون به بافت عضله) ایجاد می شود.

* سندرم پریفورمیس اغلب در اثر یک ضربه بزرگ (macro-trauma) به ناحیه باسن و التهاب و اسپاسم عضلانی متعاقب آن ایجاد شده و باعث فشرده شدن عصب می گردد.

▪ گاه سندرم پریفورمیس در اثر کوتاه شدن این عضله در نتیجه ی تغییر بیومکانیک های اندام تحتانی، قسمت پایین کمر و ناحیه لگن ایجاد شده و باعث فشرده شدن و تحریک عصب سیاتیک می گردد.

راه رفتن یا دویدن طولانی مدت می تواند باعث پرکاری عضله و ایجاد آسیب های ریز (میکروتروما) در عضله شده و به سندرم پریفورمیس منتهی گردد.

پروسه درمان؟

استراحت کوتاه مدت (کمتر از ۴۸ ساعت)، استفاده از شل کننده های عضلانی، مسکن های ضد التهابی و فیزیوتراپی می تواند موثر باشد. در بعضی بیماران تزریق استروئید اطراف عضله پریفورمیس می تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.

▪ بهتر است از انجام کار هایی که منجر به تشدید علائم می شوند، اجتناب نمود. مثل:

۱. نشستن طولانی مدت (توصیه می شود هر ۲۰ دقیقه کمی بایستید یا راه بروید)

۲. رانندگی طولانی مدت

۳. ضربه به ناحیه باسن (سرینی)

درمان فیزیوتراپی؟

رایج ترین مداخلاتی که در فیزیوتراپی انجام می گیرد افزایش انعطاف پذیری و حرکت بافت های نرم، کشش عضله پریفورمیس، استفاده از سرما و گرما بسته به وضعیت بیمار و تمرین درمانی تخصصی با تمرکز بر عضلات اطراف مفصل ران (خصوصا صاف کننده ها، دور کننده ها و چرخاننده های خارجی) و اصلاح الگو های حرکتی نادرست می باشد.

▪ برای رسیدن به ۶۰ الی ۷۰ درصد بهبودی، معمولا یک دوره ۲-۳ ماهه با ۲ الی ۳ جلسه درمان در هفته مورد نیاز است.

درمان جراحی؟

جراحی آخرین گزینه برای درمان سندرم پریفورمیس می‌باشد؛ تنها زمانی که بیمار به درمان غیرتهاجمی مثل فیزیوتراپی پاسخ نداده باشد، جراحی برای کمک به برداشتن فشار یا چسبندگی از روی عصب انجام می گیرد. با این حال نتایج بعد از جراحی همیشه قابل پیش بینی نبوده و گاه درد بیمار باقی می ماند.