آسیب های ستون فقرات گردنی/ سردردهای گردنی
سردرد گردنی یا Cervicogenic headache یعنی سردردی که علت آن نه خود سر، بلکه ستون فقرات ناحیه گردن می باشد. این مدل سردرد بین وزنه برداران خیلی رایج است. بیمارانی که دچار صدمات شلاقی (whiplash) یا ضربه مغزی شده اند، گاه به دنبال آسیب و درد گردن، دچار سردرد می شوند. در حقیقت سردردی که ۳ ماه یا بیشتر بعد از ضربه مغزی ایجاد می شود، عموما ناشی از آسیب مغز و سر نیست و ممکن است منشا آن از ستون فقرات گردنی باشد.
معیار تشخیص سردرد گردنی، سردردیست که با درد و سفتی گردن همراه باشد. این مدل سردرد می تواند یک طرفه بوده و از پشت سر و گردن شروع، به سمت جلو آید و گاه در بازوی همان سمت حس ناخوشایندی را ایجاد کند. نوع دیگری از سردردهای سرویکوژنیک دو طرف سر و گردن را درگیر کرده و با تغییر وضعیت گردن و کارهای خاصی مثل آرایشگری، نجاری و رانندگی کامیون بدتر می شود. پس انجام حرکات خاصی در گردن یا حفظ یک #پاسچر خاص می تواند باعث تشدید علائم گردد.
معمولا تصویر برداری های رادیوگرافی ارزش تشخیصی خاصی برای این سردرد ها ندارند. مهم ترین یافته بالینی ایی که می تواند به تشخیص سردرد سرویکوژنیک کمک کند اختلالی است که در حرکت مهره ی اول و دوم ستون فقرات گردن ایجاد می شود. بیشتر سردردهای سرویکوژنیک با اختلال عملکرد مهره های بالایی گردن (Upper_cervical) همراه هستند اما مواردی هم وجود دارد که درگیری مهره های پایین تر، خصوصا به دنبال ضربه این سردرد را ایجاد کرده باشد.
#استئوآرتیت گردن در بسیاری از بیماران مسن میتواند با سردرد و اختلال عملکرد عضلات ناحیه گردن همراه باشد.
نهایتا برای رسیدن به تشخیص قطعی نیاز به معاینات دقیق ریشه و علت سردرد می باشد و نه فقط بررسی علائم.
از آنجایی که سردرد های سرویکوژنیک از انواع ثانویه سردرد ها هستند، تعیین علت اولیه از طریق ارزیابی عضلانی-اسکلتی با تمرکز ویژه بر ناحیه گردن، اهمیت بالایی دارد.
معمولا افرادی که دیسفانکشن و اختلال عملکرد گردن دارند، مانند اشخاص با سردرد سرویکوژنیک، یک الگوی خاص از عدم تعادل عضلانی (#upper_crossed_syndrome) را نشان می دهند.
وضعیت سر به جلو با کاهش قدرت و تحمل عضلات خم کننده عمقی گردن، می تواند فشار زیادی را به ساختار های فوقانی گردن وارد کرده و در بیماران سرویکوژنیک به طور شایع دیده می شود.
بنابراین یکی از اقدامات ارزیابی و درمانی، بررسی قدرت، فعالیت و طول عضلات مختلف اطراف سر و گردن می باشد. تحرک سگمان های ناحیه فوقانی گردن و حتی الگوی تنفسی بیماران نیز باید برای یافتن علت، به دقت بررسی شود.
اقدامات درمانی معمولا با تجویز دارو شروع می شود اما به نظر میرسد این بیماران پاسخ دهی خوبی به درمان دارویی ندارند. روش های تهاجمی تری مثل بلاک عصب اکسی پیتال هم میتواند در نظر گرفته شود. اما نهایتا آنچه که باعث رسیدن به درمان موفق است، تشخیص دقیق و صحیح آسیب و علت آن است.
از دیدگاه فیزیوتراپی، استفاده از TENS و سرمادرمانی به نظر می رسد که در کاهش درد موثر باشند.
#موبیلیزیشن و #منیپولیشن مفاصل با تشخیص فیزیوتراپیست، اعمال تکنیک های ریلکسیشن بر عضلات کوتاه شده مثل تراپزیوس فوقانی، عضلات سینه ای و…. ، رفع چسبندگی های احتمالی در #فاشیا، تمرین درمانی و اصلاح پاسچر از درمان های انتخابی ما در بیمار با سردرد سرویکوژنیک می باشد.