گیرافتادگی در مفصل ران ( femoroacetabular impingement syndrome) باعث درد مفصل ران و محرکی برای توسعه استئوآرتریت زودرس در این مفصل است.
این گیرافتادگی می تواند مربوط به آسیب هریک از دو سوی مفصل (استابولوم (pincer) و استخوان ران (cam)) یا هر دو باشد؛ یک تماس غیرطبیعیست بین قسمت بالایی استخوان ران با دیواره استابولوم که در انتهای حرکت مفصل ران اتفاق می افتد و منجر به آسیب لبروم استابولوم و یا غضروف مجاور می شود.
چه افرادی بیشتر در معرض این آسیب هستند؟از نظر سنی، این سندرم از دوران کودکی تا اواخر بزرگسالی می تواند ایجاد و شناسایی شود.
علائم آن چیست؟ تشخیص چگونه است؟
▪ این سندرم با شروع ناواضح درد جلوی کشاله ران و تشدید درد با فعالیت های شدید مثل ورزش یا پیاده روی طولانی مشخص می شود. بیمار ممکن است با خم کردن زیاد ران درد را تجربه کند.
در مجموع علائم مبهم هستند و طی معاینات فیزیکی و تصویر برداری مناسب می توان به تشخیص دقیق تری از شکل ساختارهای مفصلی رسید.
▪ تشخیص در بیماران جوان دشوار است. در ارزیابی بیماران کاهش دامنه چرخش داخلی مفصل، ایجاد درد با خم کردن مفصل تا ۹۰ درجه سپس نزدیک کردن و به داخل چرخاندن مفصل (گیرافتادگی قدامی)، ایجاد درد با عقب بردن ران به طور حداکثر و چرخش خارجی مفصل (گیرافتادگی خلفی) مورد توجه است. تست های بسیاری برای تشخیص دقیق تر محل آسیب می تواند اجرا شود.
در این مسیر تصویربرداری رادیوگرافی از ناحیه لگن و مفصل ران کمک کننده خواهد بود.
چرا و چگونه ایجاد می شود؟
به نظر می رسد شکل ساختاری این استخوان ها (و نه لزوما آسیب آن ها) در ایجاد سندرم بیشتر دخیلند.
▪ در cam (درگیری استخوان ران) حالت کروی در محل اتصال گردن و سر استخوان ران از بین رفته یا کاهش می باید و باعث گیر افتادگی حین حرکت می شود؛ با تکرار حرکات خم کردن زیاد و چرخش داخلی باعث آسیب قسمت قدامی-خارجی غضروف مفصلی می شود.
▪ در pincer لبه قدامی-خارجی استابولوم بیش از حد برجسته شده و باعث گیر افتادگی و فشرده شدن لبروم بین لبه برجسته استابولوم و گردن استخوان ران حین خم کردن زیاد ران می شود.
▪ منشا اولیه سندرم احتمالا چند عامل دارد و به استعداد ژنتیکی شخص و ریسک_فاکتور های مرتبط با فعالیت مربوط است؛ بدین صورت که ورزشکاران حرفه ای در مقایسه با جمعیت عادی بیشتر درگیر این سندرم می شوند. فعالیت های ورزشی در ایجاد و افزایش سایز آسیب موثر هستند.
پروسه درمان؟
▪ با تغییر فعالیت های روزانه، طوری که دامنه حرکت مفصل ایمن باشد و باعث گیرافتادگی نشود، می توان بهبودی کوتاه مدتی را به دست آورد.
آن دسته از بیمارانی که علائم ندارند اما با بررسی های رادیوگرافی، تشخیص گیرافتادگی بر آن ها گذاشته شده باید با درمان غیر تهاجمی تحت نظر باشند تا علائم پیشرفت نکند.
▪ برای بیمارانی که علائم متوسط دارند، درمان غیرتهاجمی با تمرکز بر فیزیوتراپی و تعدیل فعالیت ها توصیه می شود. در فیزیوتراپی تمرکز اصلی بر بهبود قدرت عضلات مرکزی بدن (core) و شناسایی و بهبود اختلالات جبرانی ثانویه بر گیرافتادگی مزمن می باشد؛ شناخت و اصلاح حرکاتی که باعث گیرافتادگی می شوند (مثل اسکوات).
بیماران با شدت بالای سندرم یا ورزشکارانی که نمیتوانند فعالیت های خود را تغییر دهند، باید توسط درمانگر شناسایی شوند چرا که احتمال شکست خوردن درمان غیرتهاجمی و ادامه علائم و ایجاد اثرات مخرب برای این دسته بالاست.
درمان جراحی؟
درمان جراحی به صورت آرتروسکوپی، تصمیم سختی برای خود جراح نیز به حساب می آید اما به نظر می رسد نتایج خوبی را به دنبال دارد.